Entrepreneur ในภาษาฝรั่งเศส-วิจารณ์

โดย เดฟ นาพญา
เราพิจารณาเรื่องรูปของคำกันก่อนน่าจะดี ส่วนความหมายของคำว่ากันทีหลังยังไม่เอาใจใส่-เดี๋ยวเราจะยุ่ง ซึ่งทำให้เราพบว่าแม้ในภาษาฝรั่งเศสที่เป็นต้นตอ คำ ๆ นี้ก็มีลูกหลอก กล่าวคือเราจะหา คำกิริยา ตรง ๆ ของคำนามคำนี้ไม่เจอ เราจะพบแต่คำกิริยาที่เพี้ยนออกไปเล็กน้อย คือคำกิริยาว่า “entreprendre”(อัง-เถรอะ-ปร็อง-เดรอะ) อันที่จริงคำนามที่ตรงกับรูปของคำกิริยา entreprendre คือ “entreprendeur” มีอักษร “d” แทรกอยู่ด้วยเช่นเดียวกับอักษร “d” ที่มีอยู่ในคำกิริยาอันเป็นรากศัพท์ แต่คำนามคำที่มีอักษร “d” แทรกอยู่ด้วยนี้เป็นคำโบราณที่เคยปรากฏใน(คริสต์)ศตวรรษที่ 13 ประมาณปลายกรุงสุโขทัยเหลื่อมกับต้นอยุธยา ครั้นถึงประมาณรัชกาลเจ้าสามพระยาเมื่อ ค.ศ. 1430 คำว่า entrepreneur ของเรา(ปราศจาก “d”) ก็ปรากฏขึ้นมาแทนที่ ส่วนคำโบราณว่า “entreprendeur” หายตัวไปเลย ไม่มีให้เราได้พบเห็นกันอีกในภาษาฝรั่งเศสสมัยใหม่

หันมามองความหมายกันบ้าง คำกิริยา entreprendre ไม่ใช่คำลึกลับ แต่มาจากคำรากที่ดาษดื่นเกลื่อนตลาดเอามาก ๆ เพราะเกิดจาก entre + prendre ท่านผู้อ่านนิตยสาร MBA จำนวนไม่น้อยที่เคยเรียนภาษาฝรั่งเศสกันมา หลายท่านก็จะรู้ภาษาฝรั่งเศสดีกว่าผู้เขียนด้วยซ้ำ เราย่อมจำกันได้ว่าเพียงชั่วโมงแรก ๆ ผ่านไป ครูก็จะนำคำกิริยา “prendre” มาสอน และเราก็ต้องเริ่มท่องจำรูปและเสียงของ การผันคำกิริยา คำนี้กันแล้ว ว่า

je prends
tu prends
il prend
nous prenons
vous prenez
ils prennent

คำกิริยา “prendre” มีความหมายหลักความหมายหนึ่งละม้ายคำกิริยาภาษาไทยว่า “เอา” แถมตามความหมายที่ว่านี้ก็มีที่ใช้มั่วทั่วไปหมดคล้าย ๆ กันอีกด้วย จนเป็นเหตุให้จะต้อง.........................

(โปรดติดตามอ่านบทความเนื้อเต็ม ในนิตยสาร MBA ฉบับกันยายน 53)

ปฏิวัติฝรั่งเศส ตอน 5 พระเอกนางเอก-ตัวจริง

โดย ภูพาเนช มะเด็ง


หลังจากช่วงเวลาอันบ้าคลั่งสุดขีดอีกเหตุการณ์หนึ่งในการปฏิวัติฝรั่งเศส อันได้แก่ช่วงเวลาที่นักประวัติศาสตร์เรียกกันว่า ยุคสยองขวัญ(la Terreur) ใกล้จะขมวดตัวอวสานลงนั้น โรเบสปิแยร์กับนักปฏิวัติคนสนิท ถูกพวกปฏิวัติมุ้งเดียวกัน(คือมุ้ง Les Jacobins) จับตัวไปคุมขังไว้บนศาลาเทศบาลนครปารีส ซึ่งตั้งอยู่ ณ ที่ตั้งศาลาเทศบาลปัจจุบันนั่นเอง เพียงแต่ว่าอาคารหลังปัจจุบันเป็นอาคารที่สร้างขึ้นมาแทนอาคารหลังเดิมที่ทุบทิ้งไปแล้ว

เวลาเขียนเรื่องประวัติศาสตร์จะน่ากลัวอยู่อย่าง คือกลัวว่าท่านผู้อ่านจะนึกว่าผู้เขียนคร่ำครึชนิด old and boring ทั้ง ๆ ที่เราเปล่าซะหน่อย ผู้เขียนเป็นเพียงนักเขียนผู้ใช้ทักษะของอาชีพมาเล่าเรื่องประวัติศาสตร์(และเรื่องอื่น ๆ) แต่ผู้เขียนไม่ใช่นักประวัติศาสตร์ อย่างไรก็ดีผู้เขียนมีเพื่อนเป็นนักประวัติศาสตร์อาชีพ คือเรียนมาทางประวัติศาสตร์และทำมาหากินเป็นครู(อาจารย์)สอนวิชาประวัติศาสตร์ เขาก็น่าจะมีความหวาดกลัวแบบที่ผู้เขียนกำลังกลัว คือเขากลัวว่าคนจะเข้าใจว่าตัวเขาเป็นคนชนิด old and boring เพราะฉะนั้น จึงเป็นที่น่าสังเกตว่าตลอดระยะเวลาที่คบกันมา เขาไม่เคยคุยกับเพื่อนฝูงเรื่องประวัติศาสตร์เลย แล้วเขาชอบคุยเรื่องอะไรกับพวกเรา? เขาจะคุยแต่เรื่อง เหตุการณ์ปัจจุบัน...ครับ ท่านผู้อ่านที่มีเพื่อนเป็นนักประวัติศาสตร์ เคยลองสังเกตประเด็นนี้กันบ้างเปล่า?

เพื่อตีตัวออกห่าง แยกตัวเองออกจากยุคสมัยของโรเบสปิแยร์ ไม่ให้คนเข้าใจว่าเราคร่ำครึ ก็ใคร่จะเรียนท่านผู้อ่านว่า เมื่อผู้เขียนเดินทางไปเรียนหนังสือที่ประเทศฝรั่งเศสนั้น ไม่ได้เดินทางไปทางทะเลด้วยเรือเดินสมุทร์ แล้วไปขึ้นบกที่เมืองท่ามาร์เซย์...แบบที่นักเรียนฝรั่งเศสยุคดึกดำบรรพ์ท่านเดินทางกัน แต่ผู้เขียนเดินทางแบบบินตรงจากกรุงเทพฯไปลงที่สนามบินชาร์ล เดอ โกลล์ กรุงปารีส ด้วยเครื่องบินโบอิ้ง 747 ของสายการบินแอร์ฟร้านซ์เที่ยวบินที่ AF 169 ซึ่งต้นทางมาจากโฮจิมินห์ ซิตี้ ในเวียตนาม แวะกรุงเทพฯแล้วบินตรงเข้าปารีส เที่ยวบินเที่ยวนี้ยังคงบินอยู่จนตราบเท่าทุกวันนี้...เหมือนเดิม โปรดดูตารางเวลาการบิน ที่ก็อปมาจากเว็บของแอร์ฟร้านซ์ เมื่อเร็ว ๆ นี้

AF169

Départ prévu de Ho Chi Minh Ville (SGN) à 19:50, Ven. 25 juin 10
Arrivée prévue à Bangkok (BKK) à 21:20, Ven. 25 juin 10
Départ prévu de Bangkok (BKK) à 22:45, Ven. 25 juin 10
Arrivée prévue à Paris (CDG) à 06:00, Sam. 26 juin 10

เที่ยวบิน AF 169 ของสายการบินแอร์ฟร้านซ์ ยังคงไปถึงปารีสเวลาเช้าตรู่ เช่นเดียวกับวันที่ผู้เขียนเดินทางไปถึงในฐานะนักเรียน เมื่อหลายปีก่อนโน้น  ตอนเย็นวันที่เดินทางไปถึง ผู้เขียนก็ได้เที่ยวเล่น  ด้วยการนั่งรถไฟใต้ติน จากย่านการ์ติเย่ ละแต็ง อันเป็นถิ่นที่พำนัก  ไปโผล่ที่กลางกรุง  โดยมิได้มีจุดหมายใด ๆ เฉพาะเจาะจง.......................................................

(บทความเนื้อเต็ม  ติดตามได้ที่นิตยสาร MBA ประจำเดือนกันยายน 53
และ ท่านสามารถอ่านบทความเนื้อเต็ม โดยคลิกแท็ป "ปฏิวัติฝรั่งเศส" ด้านบน ใต้ชื่อบล็อค)

วิจารณ์ พระวัด(ระฆัง)โฆสิตาราม กับ เมืองแมว [โพสต์ทั้งบท]

โดย เดฟ นาพญา


[บทความ-โพสต์ทั้งบท]
รถไฟด่วนขบวนกลางคืนออกจากกัลกัตตา แล่นมาตลอดทั้งคืนกระทั่งเช้าวันรุ่งขึ้น เวลาสายแก่ ๆ ก็ชะลอความเร็วเข้าเทียบชานชลาสถานีอัลละหะบัด ซึ่งก่อนจะเดินทางมาผู้เขียนก็ได้กดซอฟแวร์ กูเกิ้ล เอิร์ธ ตรวจสอบภาพถ่ายดาวเทียม ดูทางหนีทีไล่ของสถานี พบว่าเป็นสถานีใหญ่และทางหนีทีไล่ที่สำคัญสำหรับคนเดินทางแบกเป้ใบเดียวแบบผู้เขียน ก็คือต้นสายรถเมล์อยู่ไม่ไกลจากบริเวณหน้าสถานีรถไฟ (-แบบนี้ค่อยยังชั่วหน่อย)

มาทำไม? เมืองอัลละหะบัดมีความสำคัญต่ออินเดียตั้งแต่โบราณมาจนปัจจุบัน ทั้งความสำคัญด้านจิตวิญญาณและด้านเทคโนโลยี จนไม่สามารถจะประมวลมาเขียนได้หมดในบทความชิ้นเล็ก ๆ ชิ้นนี้ จึงตัดสินใจว่าจะไม่เขียนถึงอัลละหะบัดแล้วกัน เพราะอัลละหะบัดไม่ใช่จุดหมายปลายทาง เป็นเพียงเมืองที่เป็นทางรถไฟผ่านเพื่อมาต่อรถเมล์ไปโกสัมพีเท่านั้น

เมื่อได้กด กูเกิ้ล เอิร์ธ ดูภาพถ่ายดาวเทียมอีกครั้งก็พบว่า เมืองโกสัมพี ( ) ซึ่งตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำยมุนานั้น ในเวลานี้ที่ดาวเทียมถ่ายให้ดู เห็นว่าเมืองใหญ่ที่อยู่ใกล้กับโกสัมพีได้แก่เมืองอัลละหะบัด แล้วแม่น้ำยมุนาก็ไหลมาบรรจบกับแม่น้ำคงคาตรงใจกลางชมพูทวีปที่เมืองนี้ ครั้นตรวจสอบแผนที่ภาคพื้นดินก็พบว่า ใช่แล้ว...ถ้าจะไปโกสัมพีต้องมาที่นี่ก่อน แล้วจะสะดวกในการหาพาหนะเดินทางต่อไป และเมื่อศึกษาตารางรถไฟอินเดียแล้วก็ทราบว่าจากกัลกัตตานั้น ถ้าจะไปโกสัมพีให้ลงรถไฟที่อัลละหะบัดจะสะดวกที่สุด และจากกัลกัตตาก็มีรถไฟขบวนค่ำชื่อ

 ”เฮาราห์ มุมไบ เมล์” ซึ่งจะมาถึงอัลละหะบัดช่วงสายแก่ ๆ ของวันรุ่งขึ้น